Home - Inhoud - Terug Serie 6 - Serie 1 - Infopagina
Gezinswoonvorm


Eddy Nijland en Joke Vleeschouwer met hun gezin in Montfoort.
De volgende tekst is een bewerking van een eigen tekst van Eddy Nijland en een
interview met hem (dubbelklikken op foto geeft link naar de site: gezinswoonvormen).


Joke Vleeschouwer en Eddy Nijland: praktische verdunners
Joke Vleeschouwer zat in mei '74 bij de eerste elf op non-actief gezette
groepsleid(st)ers van de Hoeken, een van de vijf Dennendalpaviljoens. Toen in mei
'74 beheerder Gal Balmaz als plaatsvervanger van Carel Muller aantrad, was een van
zijn eerste daden het elimineren van de Nieuw-Dennendal-sympathisanten van de
Hoeken, omdat die op gespannen voet stonden met het bestuursgetrouwe staflid Hendrik
van Nek.
Joke ondervond zo aan den lijve de gevolgen van haar principiële keuze voor Nieuw-
Dennendal en de aanpak van Carel Muller. Ze was in '73 getrouwd met Eddy Nijland en
beiden vonden toen al dat het voor verstandelijk gehandicapte kinderen beter is in
gewoon gezinsverband op te groeien dan in een woongroep onder de paraplu van een
instelling. Het verloop van de Dennendalaffaire, met de massale ontslagen en de
ontruiming van paviljoen Lorentz, sterkte beiden in die opvatting.

pleegkinderen
Eddy ging als groepsleider in een gezinsvervangend tehuis werken voor de ASVZ-
stichting in Woerden. Ze woonden in Montfoort en kregen in 1975 en '76 twee kinderen,
Jelle en Josee. Vervolgens kwam al vrij snel de idee om pleegkinderen te nemen,
om hun ideeën over gehandicaptenzorg in de praktijk te brengen.
In 1981 was het zo ver. Ze kregen van de Willem Schrikker Stichting in Amsterdam een
negen maanden oude baby van risico-ouders (ouders met een groter dan normale kans
op een gehandicapt kind): Sylvia. In 1983 kwam er een 5-jarig autistisch jongetje bij, in 1985
volgde nog een meisje.
Joke werkte in die tijd voor een peuterspeelzaal en Eddy nog altijd voor de ASVZ. Maar hij
kreeg in zijn werk steeds meer problemen met de tekortkomingen van de geïnstitutionali-
seerde zorg: te veel parttimers, het ontbreken van visie op ouder wordende verstandelijk
gehandicapten enzovoort enzovoort. Thuis ging het daarentegen uitstekend
en hij zocht samen met Joke naar een betere vorm om werk en gehandicaptenzorg te
combineren. 'Geef me het recht om op mijn eigen manier mens te zijn, schep een leef-
klimaat waarin ik mij kan ontwikkelen en dat mijn mogelijkheden van zelfontplooiing
stimuleert', zo voelden beiden.

groei gezinswoonvorm
In 1991 schreven ze de stichting Dennendal een brief met als voornaamste boodschap:
'Wij willen in ons gezin zorgen voor vier verstandelijk gehandicapten, zorgen jullie nu dat
wij dat materieel in de vorm van inkomen en woonruimte kunnen doen.'
Begin 1993 konden ze beginnen. Ze waren door Dennendal in staat gesteld een aangrenzende
woning bij de eigen woning te betrekken en Eddy had een dienstverband met de stichting
gekregen op grond waarvan hij thuis kon werken.
'Het werd een roerige start: wonen, werk en privé, alles liep door elkaar', aldus Eddy. 'De
kinderen ontwikkelden zich echter op een heel bijzondere manier, met verantwoordelijkheid
voor elkaar, een helpende hand uitsteken, zindelijk worden terwijl die verwachting er nog
niet was, leren zelfstandig aankleden en dergelijke.'

'geen leeftijdsgrens'
Ze wonen nu met z'n achten. De eigen twee kinderen en één pleegkind zijn het huis uit.
De overgebleven huisgenoten zijn inmiddels tussen de 11 en 24 jaar. 'Er is geen leeftijds-
grens', zegt Eddy. 'Naar de ouders en de instelling toe hebben we ons in principe voor een
lange periode gebonden, maar dat is formeel.'
Een van hun eigen kinderen, Jelle, en een van de pleegkinderen, Sylvia, hebben voor hetzelfde
beroep als hun ouders gekozen: ze werken in een gezinsvervangend tehuis. Af en toe vallen
ze in het ouderlijk huis in. Eddy en Joke zijn inmiddels in de vijftig. Ze hopen het werk nog
jaren - tien, vijftien? - te kunnen doen.
Vanuit de stichting Reinaerde, de opvolger van Dennendal, zijn er nu inmiddels (2003)
dertien gezinswoonvormen gevormd, met in totaal ongeveer dertig kinderen.

Er volgde nog een reactie van Eddy over de toezeggingen die naar de instelling
en de ouders toe zijn gedaan (17 okt. 2003):
Beiden zijn wij bij de start in dienst gekomen van Stichting Dennendal, eerst voor 150% nu
voor 200%. We zijn geen binding aangegaan van 5 jaar - zoals door Reinaerde eigenlijk wel
bepleit wordt -, niet formeel, niet informeel, we hebben een arbeidscontract voor onbepaalde
tijd.