HOME - IHHOUD - TERUG - VOLGENDE NIEUW-DENNENDALBEWEGING

Ontruiming Lorentz, 3 juli 1974, Volkskrantfoto, uit een artikel van Piet van Seeters, met als kop 'Er was zeer veel verdriet woensdag op Dennendal'

DE NIEUW-DENNENDALBEWEGING De Nieuw-Dennendalbeweging bestond grofweg uit: 1. De stafleden die zich in januari '74 solidair verklaarden met Carel Muller. 2. De groepsleiding en de overige personeelsleden die zich van januari tot en met juli 1974 achter Nieuw Dennendal schaarden, alsmede de paviljoensbewoners die zich bewust waren van de strijd. (Hoewel dat niet overdreven moet worden, voelden velen wel degelijk aan dat het om hun belangen ging; een kleine minderheid, zoals de mensen van de E-groep van Lorentz, was nauw betrokken bij de ontwikkelingen.) 3. De pro-ouders, zoals onder meer de op een adhesielijst vermelde families Van Reed-Dortland, Kruier, Schwartz, Schoonheim, Buisman, Buquet, Graaf-de Mens, Timmermans, Schimmel, Rienstra, Bosman, Schenk, Dorleyn, Peters en Vet. Ondertekenaars van een advertentie voor steun aan Nieuw Dennendal in februari '74 waren: E. Westeneng, K. Bording, W.J. Riepma, mevr. G. Oortman. L.S. Speijer, J. Hottentot, mevr. Dorleijn, L.P. Zweering, mevr. A. Schoonheim, J.F. Tuiling, mevr. J. Post, A.H. Hibma, mevr. van Leusden, mevr. Willekens, J. Reijnierse, F. Lodewijks, fam. Peters en J. Vroon.(Uit de pro-ouders ontstond het LOMZ, het Landelijk Ouderberaad Moderne Zwakzinnigenzorg, dat in de eerste fase onder voorzitterschap stond van Loek Speyer.) 4. De werkgroep Dennendal (het latere Nieuw-Dennendalbestuur), met als leden prof. J. de Graaf, prof. H. Hertzberger, prof. L.H. Hulsman, drs. Kay Okma, Piet Reckman en VN-columniste Renate Rubinstein. En verder mensen als Bram Peper, die als verbindingsman met het hoofdbestuur van de PvdA fungeerde en als penningmeester optrad van de nog weer latere Stichting Nieuw Dennendal; oud-inspecteur voor de gezondheidszorg in de provincie Utrecht Wim Meyering, die van het begin af aan bij de hervormingsbeweging betrokken was en veelvuldig optrad als adviseur (hij zat ook, net als Loek Speyer, in het stichtingsbestuur Nieuw Dennendal); en Winne Sprey-Meyering, Wims dochter, die voor de PvdA in de Gedeputeerde Staten van Utrecht zat. 5. De actievoerders, van wie sommigen op psychiatrie of geriatrie van de WA-Hoeve werkten en anderen elders actief waren binnen de gezondheidszorg in de stad of de provincie Utrecht (onder meer de Werkgroep Gezondheidszorg Utrecht). Velen bezochten geregeld de Raadskelder in Utrecht. Zij vormden de basis voor het latere Pet met de Zet en Zetnet (o.a.: Frans van der Pas, Gerard Nass, Goof van de Wijngaart, Hans Spijker). 6. De journalisten en publicisten die de ontwikkelingen jarenlang op de voet volgden en er niet zelden uitputtend over schreven, waardoor zij, bewust of onbewust, Dennendal en Nieuw-Dennendal tot symbool maakten van de strijd voor maatschappelijke vernieuwing, zoals Arend-Jan Heerma van Voss (HP), Piet van Seeters (Volkskrant), Jac. Vroemen (Nieuwe Linie) en Dick Franssen (Utrechts Nieuwsblad). (Dit geldt paradoxaal genoeg ook voor hun tegenstanders, met name van de Telegraaf, zoals Henk de Mari en Frits Gongrijp.) 7. De politici, zoals bovengenoemde Bram Peper en Winne Meijering, maar ook Jaap van der Doef (PvdA) en Bram van der Lek (PSP), die beiden aanwezig waren bij de ontruiming van Lorentz, en ieder op eigen wijze tegen de bierkaai vochten om Nieuw Dennendal van de ondergang te redden. 8. De Vrienden van Nieuw-Dennendal en de contribuanten, veelal uit de zwakzinnigenzorg (Hartekamp) en de psychiatrie (Jan Foudraine), maar ook uit de journalistiek en literatuur (Bibeb, Simon Vinkenoog), Derdewereldwinkels, PvdA- en PSP-afdelingen, jeugd- en jongerencentra (Kosmos, Amsterdam), faculteitsgroepen psychologie, sociale academies (De Horst), enzovoort.(Nieuw Dennendal kreeg veel schriftelijke adhesiebetuigingen - in het archief worden namenlijsten bewaard die 109 pagina's beslaan - en er werd daadwerkelijk geld overgemaakt op een gironummer; volgens de NDV van 8 nov. '74 in totaal f 103.683,64: per bank f 92.963,60; kontant f 6.019,72 en uit verkoop f 4.700,32.) 9. De sympathisanten in zo breed mogelijke zin. Nieuw-Dennendal had meer aanhang dan de bovengenoemde groepen. Uiteindelijk ging het om hervormingen op basis van een alternatieve mens- en maatschappijvisie die werd gedragen door brede en moeilijk te definiëren stromingen als Kabouters, Provadjajongeren, linkse studenten en intelligentsia, Vietnamdemonstranten, Dolle Mina's, voorvechters van de antipsychiatrie, alsmede mensen die geïnteresseerd waren in new age-verschijnselen, antroposofie, humanistische psychologie, enzovoort, enzovoort. Ook in de politiek bestond er veel sympathie voor Nieuw-Dennendal, zoals binnen de linkervleugel van de PvdA, de PSP en de PPR, maar daarnaast zeker ook binnen andere partijen, zoals D'66 en de CPN, en waarschijnlijk ook wel sporadisch binnen de confessionele en liberale partijen. Er vonden bijeenkomsten plaats waarop honderden mensen verschenen en er werd in Utrecht een demonstratie gehouden die duizenden betogers op de been bracht. Het is niet overdreven te stellen dat een groot deel van 'progressief' Nederland achter het gedachtegoed van Nieuw-Dennendal stond. De NIEUW-DENNENDALLERS (de mensen die er werkten, woonden 'en wat al niet meer deden'), zoals vermeld in de NDV van 29 november 1974. - A: Petra Agterof, Bianca van de Abeelen, Willie Adolfs, Anton Assink, Anneke van Bart, - B: Hennie de Beer, Ada Benting, Frank van de Berg, Trude van de Berg, Ad van de Berk, Jan Jaap Berkhout, Harry Bertels, Carola Beugels, Ines Beumer, George den Blanken, Bart Blok, Hanneke Blok, Marjo Boer, Kees de Boer, Hans Bogers, Hans Bolt, Ger Jan Bömer, Frieda Boerenkamp, Jan Brandsma, Ellen en Frans Brinkhus, Ben van de Broek, Jan Bijkers, Wout van Bruggen, - D: Apolonia van Dalen, Stijn Denters, Ida van Dam, Ronald Ducro, Jet Douwes, Zdenka Dviljo, - E: Frans Elzinga, Rita van Essch-Vrij, Paul Evers, Henny Eype, - G: Frank Geerars, Jan Gerhardus, Roel Gerritsen, Gerrit Gons, Gerard van de Goolberg, Hetty Goverts, Hans Grimm, Ruud Grotendorst, Yvonne de Grunt, Peter Gunsing, - H: Ron van Hanswijk, Ans Hendriks, Coen Helfenrath, John Hartung, Els Housmans, Lex Heuperman, Martien Hiemstra, Freeck Hielckert, Aat Hougee, Dries Hondebrink, - J: Wilma Jansen, - K: Ton Kaskens, Wim Karstens, Betty Kooiman, George Ketel, Willem Klootwijk, Carel Kneulmans, Marjolein Koch, Bert Kok, Jannie Koppen, Ton Koster, Marianne Kremers, Kees Kroes, Thea de Kruyff, Aafke Kuik, - L: Ineke van Laanen, Carla de Lange, Jose van de Leest, Jos Lindeman, - M: Joost Mous, Wil Meeder, Carel Muller, Jan Mulder, Jan Monster, Wil de Mol, John Mannesen, Lies Maatman, Els van Maanen, - N: Thomas Nelissen, Marjan Noorlander, Wim Niessing, Dick Nicolai, Betsy Neven, - O: Marjan Oogink, - P: Mary Pauw, Peter Peters, Donald Plunkett, Ineke Plunkett, - R: Henk Ros, Margriet Ruers, Niels de Ruyter, Wybe Reitsma, Jan de Rooy, Martin de Rooy, - S: Wil Snijders, Saapke Sikkema, Bartho Smit, Frans Smit, Jos Spaansen, Aagje Soede, Greetje Schaap, Fokko Schotanus, Margie Schouten, Loes Schwerzel, Julie Schwerzel, Maggie Seydenzaal, Gerda (Anna) Schut, - T: Joke Tebbens-Verkerk, Jan ten Tije, Fred Treur, Bram Tuk, - V: Geert Vernooy, Martin Vernooy, Mieke Verschuren, Joke Vleesschouwer, - W: Eddy Weetink, Hans de Wit, Frank Wiezer, Henk Wiezenekker, Rene van Westrenen, Helene Wey, Dick van de Woude, Gerard Wijfjes, Ton van Woudenberg, Toon Wouters, Ina Wouterse, Francis van de Wouw, Johan van de Woestijne, - Y: Maurits Ypma, - Z: Marijke de Zwaan. Veel mensen ontbreken die het tweede conflict niet meer (tot het einde toe) meemaakten, omdat zij een andere weg insloegen. Zij droegen ieder op eigen wijze bij aan de groei van de gemeenschap, zoals: de theetuinbeheerders Frank Brave en Hans Donderwinkel, en groepsleid(st)ers als Wobke Iedema, Mary Honor Auping, Bram Tuk, Igna Spans-Geveke, Paul Kuipers, Bep Olof, Annemiek van de Mèché en Dineke Grondman. Hierbij zij opgemerkt dat dit in zekere zin - ten minste dialectisch - ook geldt voor de tegenstrevers, de bestuursgetrouwe stafleden en degenen die zich bij hen aansloten. Pro-ouders In Chronologie III, Na Dennendal... , worden de namen genoemd van 'pro-ouders' die een advertentie voor Nieuw Dennendal hadden ondertekend: E. Westeneng, K. Bording, W.J. Riepma, mevr. G. Oortman. L.S. Speijer, J. Hottentot, mevr. Dorleijn, L.P. Zweering, mevr. A. Schoonheim, J.F. Tuiling, mevr. J. Post, A.H. Hibma, mevr. van Leusden, mevr. Willekens, J. Reijnierse, F. Lodewijks, fam. Peters en J. Vroon. Andere namen van steunbetuigers onder de ouders komen in het Nw-Dennendalarchief voor, zoals: de families Van Reed-Dortland, Kruier, Schwartz, Schoonheim, Buisman, Buquet, Graaf-de Mens, Timmermans, Schimmel, Rienstra, Bosman, Schenk, Peters en Vet.